Có một con ngạ quỷ sống gần cốc của một vị tỳ kheo đắc thiền. Tại sao nó làm ngạ quỷ? Là vì hồi còn sống nó sống kiểu “vắt chày ra nước“. (Ngạ quỷ nhiều loại lắm, mà loài phổ biến nhất là quỷ đói). Chết rồi nó làm loài ngạ quỷ, nó đi vòng vòng, nó khát nước cả ngàn năm, nhìn thấy nước mà xáp vô thì nước không còn là nước. Có đứa nó rờ vô thì nước mất tiêu, có đứa rờ vô thì nước thành lửa, có đứa vừa chạm tay vô nước thành máu, có đứa rờ vô thì nước đắng sền sệt, miễn sao mà nó rờ vô là không được uống. Có đứa nó khổ lắm, cái đầu nó như trái dừa mà cái cổ nó thì cỡ cây kim, lúc nào cũng khát nước.
Con ngạ quỷ này nó đói quanh năm, tình cờ vị tỳ kheo ngồi đắc thiền thấy nó. Ông hỏi con ngạ quỷ:
− Con có cần giúp gì không?
− Con khát nước quá
− Sông đó suối đó tại sao không uống?
− Con chạm vô thì nó không còn là nước nữa
− Con biết lý do tại sao không?
− Con không biết. Tại sao con sanh vào loài này khổ quá?
Vị tỳ kheo chỉ nói vắn tắt:
− Từ tài sản cho đến tình cảm buông hết sẽ được hết. cái gì cũng muốn nắm sẽ không được gì hết.
Ngạ Quỷ nghe một thời gian lòng nó từ từ ngấm. Ngấm bằng cách nào? Hồi đó nó ngủ không được suốt ngày nó đi kiếm nước uống, uống không được nó cũng ráng dòm, nhưng bây giờ nó biết làm lành. Quí vị biết ngạ quỷ thì đâu có làm lành được, nhưng nó khiến, thí dụ nó biết cây cầu đó bước lên sẽ lọt xuống mương, thì nó sẽ kéo cho người ta vấp trên bờ trước để đừng té xuống mương. Từ chỗ đó người ta mới có cơ hội biết cây cầu đó bị gãy, hoặc nó thấy người ta đói khát thì nó khiến khua động tàu lá gì đó có âm thanh cho người ta tìm chỗ nào đó có nước có đồ ăn, nó làm đủ cách để giúp người.
Đến một ngày khi nghiệp nó nhẹ bớt, và bắt đầu có phước, vị tỳ kheo nói với nó như thế này:
− Làm ngạ quỷ khổ thiệt, nhưng so với con người ngạ quỷ nó hơn nhiều lắm con biết không?
Ngạ quỷ hỏi:
− Hơn chỗ nào thưa thầy?
Vị tỳ kheo nói:
− Ngạ quỷ như con chỉ khát nước, còn loài người họ khát đủ thứ.
Ngạ quỷ vừa nghe xong là siêu liền.
Bài học
Không đợi tới lúc chết mới đọa, mà ngay lúc mang thân người đã đang đọa rồi. Con người khát tình, khát tiền, khát danh lợi, quyền lực... Ngay cả biết đạo rồi vẫn khát... đi hành thiền họ cũng mong đắc cái này cái kia.
Đức Phật nói trong Kinh Tăng Chi không đợi đến chết rồi mới bị đọa, không cần chết rồi mới siêu, mà ngay trong đời sống thường nhật, mình sống bằng cái tâm tình của loài nào thì lúc đó mình đã vô cảnh giới đó trước rồi.
- Cả đời cứ ngồi chầu chực canh me chờ đợi được cái này cái kia từ người khác đó là sống kiểu ngạ quỷ.
- Cả đời sân si sẵn sàng gây gỗ, mâu thuẩn xung đột, ai mình cũng ghét, đó là sống kiểu A-tu-la.
- Cả đời lầm lũi, sống chui rút khuất lấp là kiểu sống súc sanh.
- Cả đời sống buông thả yêu thương vị tha là kiểu sống chư thiên.
- Cả đời sống thanh tịnh không hưởng thụ, dốc lòng buông bỏ đó là kiểu sống Phạm thiên.
Vài pháp ngữ cho hành giả
- Ngồi bao lâu không quan trọng bằng ngồi thế nào.
- Sống bao lâu không quan trọng bằng sống ra sao.
- Ý nghĩa của tuệ quán không phải để đắc cái gì, mà là bỏ được những gì.
- Ta hiểu Phật ra sao thì Ngài trong lòng ta có tôn dung thế ấy.
- Gặp nhau để tu tập, đừng để chỉ là tụ tập.
- Bàn tay nắm chặt chỉ giữ được một ít, vòng tay giữ được nhiều hơn, và tầm nhìn thì cho ta được nhiều hơn nữa.
- Chết trong chánh niệm là sống trong chánh pháp, sống trong thất niệm là đã chết trong tà đạo.
- Hãy từng ngày làm việc trăm năm, đừng dùng trăm năm làm việc của một ngày.
Sư Toại Khanh
Nguồn: Simsapa